Πες μας αν αυτή η κατάσταση σου ακούγεται οικεία: ο πελάτης σου δεν ξέρει τι θέλει, αλλά το θέλει τώρα, το θέλει σε καλή τιμή και θέλει να είναι και υψηλής ποιότητας. Ναι, σε νιώθουμε… Όσο ωραίο κι αν είναι το freelancing στο μεγαλύτερο μέρος του, τείνει να είναι και πιο απαιτητικό — ιδιαίτερα αν δεν μπορείς να διακρίνεις τα red flags πελατών.
Σίγουρα ανυπομονείς να γίνεις το αφεντικό του εαυτού σου, να εργάζεσαι με ευέλικτα ωράρια και να δημιουργείς ένα προσαρμοσμένο πρόγραμμα δουλειάς που θα είναι στα μέτρα σου. Ωστόσο, αυτά τα οφέλη εξαρτώνται από το αν θα μπορείς να δημιουργήσεις καλές σχέσεις με τους πελάτες σου. Ας δούμε τα 8 μεγαλύτερα “red flags” πελατών που πρέπει να αποφύγεις.
Ζητούν δωρεάν δείγματα
Αυτό είναι ένα από τα πιο κοινά red flags πελατών. Μπορεί να πιστεύεις ότι ένα δωρεάν δείγμα είναι δικαιολογημένο – και μερικές φορές είναι – επειδή ο πελάτης πρέπει να γνωρίζει το επίπεδο τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων σας. Αν όμως έχει ήδη δει το portfolio σας, ένα δωρεάν δείγμα είναι περιττό.
Το portfolio σου είναι η απόδειξη των ικανοτήτων σου και της επιτυχημένης συνεργασίας σου με άλλους πελάτες. Αν εξακολουθούν να επιμένουν σε ένα δωρεάν δείγμα, είναι πιθανό να έχουν πρόθεση να χρησιμοποιήσουν, να πουλήσουν ή και να τροποποιήσουν το έργο σου χωρίς τη συγκατάθεσή σου και χωρίς να σε πληρώσουν. Θυμήσου, ένα δείγμα είναι μόνο μια υπόδειξη της υπηρεσίας σου, όχι η πλήρης υπηρεσία.
Περιμένουν να είσαι διαθέσιμος 24/7
Οι άνθρωποι επιλέγουν να γίνουν freelancers επειδή θέλουν να εργάζονται με τους δικούς τους όρους. Ένα μεγάλο μέρος αυτού είναι να εργάζεσαι την ώρα που είναι πιο βολική για σένα, δηλαδή να έχεις ένα ευέλικτο ωράριο αντί για μια σταθερή βάρδια οκτώ ωρών.
Με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να περάσεις περισσότερο χρόνο με τα αγαπημένα σου πρόσωπα και να κάνεις πράγματα που σου αρέσουν. Ένας πελάτης που προσλαμβάνει έναν freelancer όπως εσύ, πρέπει να το κάνει γνωρίζοντας ότι δεν θα είσαι πάντα διαθέσιμος σύμφωνα με το δικό του ωράριο λειτουργίας.
Σε συγκρίνουν με άλλους freelancers
Αυτό είναι ένα από τα χειρότερα red flags πελατών — και είναι ακόμη πιο θλιβερό μόλις καταλάβεις πόσο συνηθισμένο φαινόμενο είναι. Οι κακοί πελάτες θα σε συγκρίνουν με άλλους, συχνά για να δικαιολογήσουν τις παράλογες απαιτήσεις και τις προσδοκίες τους για τις τιμές σου.
Θα πουν πράγματα όπως «προσλάβαμε κάποιον την προηγούμενη φορά που το έκανε για λιγότερα χρήματα», αλλά δεν θα αναφέρουν ότι μπορεί να ξέχασε να ακολουθήσει το style guide και να κατέστρεψε ολόκληρο το έργο. Ή, «Μπορούμε να βρούμε κάποιον στο Upwork που έχει περισσότερη εμπειρία», αλλά δεν θα αναφέρουν πώς δεν μπορούν να τον «αντέξουν» οικονομικά.
Περιμένουν απεριόριστες αναθεωρήσεις δωρεάν
Ως ελεύθερος επαγγελματίας χρεώνεις τις υπηρεσίες σου, όχι τον χρόνο σου. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ώρα που ξοδεύεις για την αναθεώρηση της παλιάς δουλειάς είναι μια ώρα που «χάνεις», χωρίς να επιλέγεις ένα νέο έργο που μπορεί να σου αποφέρει περισσότερα χρήματα.
Φυσικά ένας αριθμός αναθεωρήσεων είναι αναμενόμενος, αλλά αν ο πελάτης σου περιμένει απεριόριστες αναθεωρήσεις από εσένα, αυτό είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι. Να είσαι σαφείς σχετικά με τον αριθμό των αναθεωρήσεων που επιτρέπεις στους πελάτες σου, καθώς και για τις επιπλέον χρεώσεις για πρόσθετες αναθεωρήσεις πέραν αυτού του ορίου.
Δεν πληρώνουν εγκαίρως
Δε χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη εξήγηση για το συγκεκριμένο. Οι καλοί πελάτες θα σεβαστούν την ημερομηνία λήξης στο τιμολόγιό σας και θα σας πληρώσουν εγκαίρως, όπως συμφωνήθηκε. Αντίθετα, οι κακοί πελάτες δεν θα σεβαστούν την ημερομηνία λήξης και θα πρέπει να τους υπενθυμίζεις επανειλημμένα κάθε φορά που έρχεται η ώρα της πληρωμής.
Αν δεν εμπιστεύεσαι τον πελάτη, είναι καλή ιδέα να λάβεις ένα μέρος της πληρωμής εκ των προτέρων – μια προκαταβολή δηλαδή – πριν καν αρχίσεις να υλοποιείς το έργο. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχεις την ηρεμία και την αίσθηση της ασφάλειας. Μπορείς να εστιάσεις περισσότερο χρόνο και ενέργεια στο ίδιο το έργο, αντί να προσπαθείς να κάνεις τον πελάτη να πληρώσει μετά την ολοκλήρωση της συνεργασίας σας.
Κάνουν παράλογη κριτική
Κάθε freelancer γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι το feedback των πελατών, αλλά υπάρχει μια αφής γραμμή μεταξύ καλού και κακού feedback. Το καλό feedback είναι συγκεκριμένο, σχετικό, προσανατολισμένο στα αποτελέσματα, επαγγελματικό και περιλαμβάνει χρήσιμες προτάσεις.
Το κακό feedback είναι ασαφές, μπερδεμένο, γεμάτο με παράλογη κριτική, δεν περιλαμβάνει προτάσεις και μπορεί ακόμη και να φτάσει σε προσωπικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να μοιάζει «απειλητικό». Σε αυτούς τους πελάτες από εμάς είναι αυστηρά «όχι», αφού όχι μόνο παραβιάζουν την επαγγελματική ευπρέπεια, αλλά είναι και αδύνατον για οποιονδήποτε να συνεργαστεί μαζί τους.
Αρνούνται να υπογράψουν συμβόλαιο
Η υπογραφή ενός συμβολαίου είναι συχνά κάτι τρομακτικό τόσο για εσένα όσο και για τον πελάτη σου. Ωστόσο είναι κάτι σημαντικό, διότι διασφαλίζει ότι προστατεύονται τα συμφέροντα και των δύο πλευρών. Αυτό βοηθά στην επίλυση συγκρούσεων στο μέλλον και προσθέτει σαφήνεια στη σχέση.
Όταν επιλέγεις ένα μικρό έργο, είναι κατανοητό το να μη θέλεις να «μπλεχτείς» με συμβόλαια. Αλλά για μεγαλύτερα και πιο περίπλοκα έργα, είναι καλύτερο να έχεις μια γραπτή σύμβαση υπογεγραμμένη και από τα δύο μέρη. Αν ο πελάτης αρνείται να το κάνει, ίσως θα ήταν καλύτερα να απομακρυνθείς και να ψάξεις για άλλες συνεργασίες.
Δεν ξεκαθαρίζουν τις προσδοκίες τους
Η ποιότητα μιας υπηρεσίας καθορίζεται από την ακρίβεια με την οποία εκπληρώνει τις προσδοκίες του αγοραστή. Αλλά για να το κάνει αυτό, πρέπει πρώτα αυτές οι προσδοκίες να είναι ξεκάθαρες. Κάποιοι πελάτες δίνουν αόριστες περιγραφές των απαιτήσεών τους και περιμένουν από εσένα να βρεις το δρόμο σου μέσα στην ομίχλη.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορείς να πετύχεις τον στόχο σου αν δεν ξέρεις καν ποιος είναι αυτός. Είναι πάντα καλή ιδέα να ζητάς από τον πελάτη να ποσοτικοποιήσει τις προσδοκίες του, ώστε να γνωρίζεις ακριβώς τι θέλει να προσφέρεις.